داده های جانبی یا دانش ریزوماتیک (ش.ش)

دانش ریزوماتیک یا داده­ های جانبی عبارت است از دانش و اطلاعات جانبی ما «دربارۀ امور پیوسته و متعامل با فهم یک پدیده» مشروط به اینکه بتواند به فهم بهتر آن پدیده و جغرافیای وجودی، ماهوی و تاریخی آن کمک کند. دانش ریزوماتیک، پیوسته در حال افزایش است.

 داده های جانبی، به تحول فهم و فهم بهتر منجر میشود.( نگا. اقسام تحول فهم ) این داده ها در پرتو علوم میان رشته ای و انبوه سازی علم، به خود بدنه مفهوم علومی جذب هضم می شوند و پس از مدتی دیگر پیرامونی قلمداد نمی شوند.

 مثلاً:  اطلاعات ژنتیک در تبیین مشابهت های یک نسل در مبحث ” مردم شناسی”، ممکن است سالها اطلاعات رزوماتیک محسوب شود. ولی پس از فربه شدن مفاهیم مردم شناختی، جزء کالبد مردم شناسی تلقی شده و بدون آن، آن علم ناقص تلقی خواهد شد.  در زیست شناسی ملکولی، مفاهیم شیمی و بیوشیمی تکاملی، دیگر به هیچ وجه داده ریزوماتیک نیستند و جزء کالبد آن شده اند. در مباحث فقهی، داده های جامعه شناختی و فلسفه اجتماعی در بخش تدبیرات فقهی – اجتماعی، داده رزوماتیک اند. اما پس از فربه شدن مفاهیم علومی، جزء کالبد مفهوم، واقع خواهد شد. در علم تفسیر، مباحث عمیق زیبایی شناسی ، برای فهم جنبه های زیبایی و فصاحت و بلاغت قرآن، رزوماتیک است، اما آن هم بزودی جزء مفاهیم علم معانی- بیان واقع میشود.

یکی از علل عقب ماندگی کشورهای اسلامی، بی کفایتی دانش ریزوماتیک در بومسازگان معرفت ایشان است.