1

زیبایی و زیبایی شناسی (هنر/ علم شناسی)

? الف: زیبایی شناسی، بررسی ماهیت و وجود و تشخیص صنوف  زیبایی است.

? ب: دیدگاه ها: گاه گفته اند، زیبایی مستقل از ما، وجود دارد، و گاه گفته اند، زیبایی ادراکی است که در درون ما زاده میشود: بدلیل تناسبی که در اجزاء یک پدیده است، برخی دیگر گفته اند بدلیل ملایمت با نفس مدرک است و تناسب اجزاء، جزء ماهیت زیبایی نیست.

?دیدگاه رجاء: زیبایی ادراک ملایم با مرتبه ای از مراتب نفس است و نفس ادمی را مراتب و احوال بسیار است. مراتب دانی از حواس و غرایز شهویه و لذایذ وهمیه و غضبیه و بالاتر عقلیه و باز بالاتر، ابتهاجات نفس؛ بدلیل تزکیه و ادراک جمال حق تعالی و سرمستی بواسطه انجذاب مشاهده جلوات حق تعالی شانه.

? هر کس به تناسب شاکله نفس خود و مرتبه وجودی اش به سنخی از زیبایی دلخوش میشود و چنانکه خدای فرمود کل حزب بما لدیهم فرحون…

? اما هستی شناسی زیبایی به ما میگوید: جمال حق تعالی نمیتواند امری عینی نباشد و همین جمال در خلایق تجلی یافته است و گاه در مراتب رقیقه، به صورت فضیلت اخلاقی و گاه التذاذات عقلی است و چون زیبایی به عالم محسوسات میرسد، به اطوار گوناگون تجلی میکند و برای هر موجود حسب وجود او متجلی میشود.

? زیبایی در محسوسات ادامه فضایل اخلاقی است که در اصوات، موسیقی میشود و در مبصرات، مناظر زیبا و انچه که هنرمندان آن را می سازند..،